BỆNH THIẾU VITAMIN E

Thiếu vitamin E thường hay gặp trong chăn nuôi gà công nghiệp với biểu hiện đặc trưng về thần kinh là nghẹo đầu, ngẹo cổ ra sau hoặc xuồng bụng, đi vòng quanh, co giật, phù đầu, phù cổ, giảm đẻ và chết phôi.

I – NGUYÊN NHÂN

– 1,Do trong khẩu phần ăn bị thiếu vitamin E.

– 2,Do tỷ lệ phối hợp các chất trong khẩu phần mất cân đối hoặc do pha trộn không đều lượng premix có chứa vitamin E trong khẩu phần ăn.

– 3,Do thức ăn có chứa dầu mỡ bị ôi thiu hay bị oxy hoá mất tác dụng.

– 4,Do thiếu Selen và các axit amin có chứa lưu huỳnh như Methionin và Cystin trong thức ăn.

– 5,Dùng axit Propionic bảo quản hạt ngũ cốc trong thức ăn cũng làm giảm vitamin E chứa trong hạt.

II – TRIỆU CHỨNG

a) Ở gà đẻ

– Trứng đẻ giảm.

– Đem trứng đi ấp phôi thường chết vào ngày thứ 4.

– Ở con trống, dịch hoàn bị thoái hoá.

b) Ở gà con và gà giò.

– Rối loạn vận động, đi giật lùi hay đầu chúi xuống đất, co giật nhanh, ngón chân co quắp. Thường biểu hiện ở gà 2-4 tuần tuổi.

– Đầu nghẹo ra sau hoặc xuống bụng.

– Gà còi cọc, ngừng phát triển, thiếu máu.

– Một số trường hợp sưng phù đầu, cổ và ngực.

III – BỆNH TÍCH

Mổ khám ở tiểu não có xuất hiện điểm hoại tử trên bề mặt với màu hơi nâu và màng não bị phù.

– Tổ chức học: Những tế bào thần kinh bị thoái hoá chủ yếu trong tế bào Purkinji và trong nhân của tế bào thần kinh vận động. Tế bào chụm lại đầy huyết sắc tố. Nhân có hình tam giác đặc trưng.

– Ở thể phù đầu khi mổ ra thấy dưới da có dịch nhớt màu xanh, thỉnh thoảng gặp dịch nhớt phớt hồng.

– Màng tim căng phồng trong một vài ngày và có thể xuất huyết ở cơ và mô mỡ.

– Cơ ngực và đùi có những sọc sáng trắng do rối loạn dinh dưỡng ở cơ. Sợi cơ bị thoái hoá và thấm dịch làm thay đổi hình thái của cơ.

IV – CHẨN ĐOÁN

+ Căn cứ vào triệu chứng bệnh tích như trên.

+ Kiểm tra tổ chức học bệnh lý ở cơ.

+ Dùng vitamin E tiêm hoặc uống để chẩn đoán.

+ Kiểm tra hàm lượng vitamin E trong thức ăn.

+ Thức ăn nghi bị thiếu vitamin E cho gà 1 ngày tuổi ăn liên tục để theo dõi triệu chứng và bệnh tích.

+ Chẩn đoán phân biệt với một số bệnh có triệu chứng và bệnh tích giống như:

– 1,Bệnh Coryza và cúm: Cũng sưng phù đầu, phù cổ, nhưng chảy nước mũi nhiều còn bệnh thiếu vitamin E không chảy nước mũi.

– 2,Bệnh Newcastle: Cũng có triệu chứng thần kinh đi xiêu vẹo và não xuất huyết, nhưng bệnh thiếu vitamin E khác ở chỗ là không có triệu chứng xuất huyết ở ruột và tiền mề.

– 3,Bệnh thiếu vitamin B2: Cũng có triệu chứng thần kinh co quắp chân và giảm đẻ, nhưng không có bệnh tích ở não mà chỉ có ở dây thần kinh hông và cánh.

V – PHÒNG VÀ TRỊ BỆNH

a) Phòng bệnh

Bổ sung vitamin E vào thức ăn hàng ngày theo định lượng:

– 1,Gà con từ 30-60 Ui/kg TĂ.

– 2,Gà giò và hậu bị” 25-50UI/kg TĂ.

– 3,Gà đẻ: 50-100UI/kg TĂ.

Những premix có chứa vitamin E đã được giới thiệu trong mục phòng trị bệnh thiếu vitamin A. Ta vẫn dùng theo tỷ lệ trộn thức ăn hay pha nước uống như bệnh thiếu vitamin A để phòng bệnh thiếu vitamin E.

+ Tránh bổ sung vào thức ăn những chất béo bị ôi thiu. Có thể dùng giá đỗ hoặc lúa nảy mầm cho ăn.

+ Bổ sung các chất chống oxy hoá vào thức ăn và bổ sung chất Selen vào thức ăn.

b) Trị bệnh

+ Tăng liều các premix phòng bệnh gấp 2-3 lần, liên tục 3-5 ngày.

+ Dùng vitamin E hoặc ADE loại hoà tan trong nước pha cho uống hoặc tiêm.

– 1,Liều uống 10 mg/ kg thể trọng/ngày, liên tục 3-5 ngày.

– 2,Liều tiêm 5mg/kg thể trọng/ngày. Một tuần tiêm 1 lần, liên tục 3-4 tuần.

Cuối cùng, bà con có thể xem thêm về các bệnh trên gia cầm tại đây !

Chúc bà con nuôi dưỡng thành công!

TRỢ GIÚP

TRUNG TÂM THƯƠNG MẠI & GIẢI PHÓNG THÚ Y TRỊNH THUỶ